Οι πόλεις της μουσικής-Δρέσδη

Οι πόλεις της μουσικής-Δρέσδη
200 χρόνια από τη συγγραφή του «Μάνφρεντ»


Η Δρέσδη είναι ο επόμενος συναυλιακός σταθμός του θεματικού κύκλου «Οι Πόλεις της μουσικής» της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών: Η ομώνυμη συναυλία που πραγματοποιείται την Παρασκευή 31 Μαρτίου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, υπό τη μουσική διεύθυνση του δυναμικού Ινδονήσιου αρχιμουσικού Αντριάν Πραμπάβα (που επιστρέφει στο πόντιουμ της Κ.Ο.Α. δυόμιση χρόνια αφότου την είχε διευθύνει για πρώτη φορά) περιλαμβάνει έργα Σούμαν, Βάγκνερ και Στράους- αφού οι δύο πρώτοι έζησαν κάποια χρόνια στη Δρέσδη ενώ στην Όπερα της πόλης είχαν πρωτοπαρουσιαστεί πολλές από τις όπερες του Στράους. 
Από την εργογραφία του Ρόμπερτ Σούμαν επιλέχθηκε για τη συναυλία η Εισαγωγή «Μάνφρεντ» ως φόρος τιμής της επετείου των 200 χρόνων από την ποιητική σύνθεση του Λόρδου Βύρωνα. Επιλέχθηκε επίσης το Κοντσέρτο για πιάνο, με σολίστ την σπουδαία Ελληνίδα πιανίστα και δασκάλα Δόμνα Ευνουχίδου. Το πρόγραμμα συμπληρώνεται με την Εισαγωγή από τους «Αρχιτραγουδιστές της Νυρεμβέργης» του Ρίχαρντ Βάγκνερ και με το «Δον Ζουάν» του Ρίχαρντ Στράους.
Το ποιητικό αριστούργημα «Μάνφρεντ», έργο εμβληματικό του Ρομαντισμού, είχε γραφτεί την περίοδο (1816-1817) που ο Λόρδος Βύρων ήταν αυτοεξόριστος στις Ελβετικές Άλπεις. Τεράστιο θαυμασμό για το ποιητικό έργο του Λόρδου Βύρωνα έτρεφε ο Ρόμπερτ Σούμαν-που άλλωστε μελοποίησε πολλά από τα ποιήματά του πρώτου. Ειδικά όμως ο «Μάνφρεντ» φαίνεται ότι ασκούσε βαθύτατη έλξη στον συνθέτη, ο οποίος τελικώς αποφάσισε να γράψει σκηνική μουσική για το έργο (1848-1849) «δείχνοντας τόση αγάπη και σπαταλώντας τόσες δυνάμεις» όσο για κανένα άλλο του έργο, όπως ο ίδιος είχε σημειώσει χαρακτηριστικά. Η Εισαγωγή, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το Μάρτιο του 1852 στη Λειψία, υπό τη μουσική διεύθυνση του ίδιου του συνθέτη, αποτελεί πράγματι ένα μικρό, αλλά πυκνό σε δράση και δραματικότητα, συμφωνικό διαμάντι του ρομαντικού ρεπερτορίου. 
Αρκετά νωρίτερα, το 1841, ο μεγάλος Γερμανός ρομαντικός είχε συνθέσει μία μονομερή Φαντασία για πιάνο και ορχήστρα, «κάτι μεταξύ Συμφωνίας, κοντσέρτου και μεγάλης σονάτας», όπως είχε εξηγήσει ο ίδιος. Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς, με σολίστ τη σύζυγο του συνθέτη, Κλάρα. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το Μάιο του 1845, ο Σούμαν αποφάσισε να προσθέσει στη Φαντασία δύο ακόμα μέρη, δημιουργώντας έτσι το Κοντσέρτο για πιάνο, που έμελλε να γίνει ένα από τα πιο δημοφιλή έργα του.
Ο Ρίχαρντ Βάγκνερ συνέθεσε τους αριστουργηματικούς «Αρχιτραγουδιστές της Νυρεμβέργης» (έργο το οποίο αναφέρεται ως γνωστόν στη μεσαιωνική γερμανική συντεχνία τραγουδοποιών, με ηγετικό στέλεχος τον Χανς Ζαξ, που είναι μάλιστα ιστορικό πρόσωπο) μεταξύ του 1862 και του 1867. Η ορχηστρική Εισαγωγή είχε γραφτεί ήδη από τον Απρίλιο του 1862 και για πρώτη φορά ακούστηκε αυτοτελώς σε συναυλία στη Λειψία την 1η Νοεμβρίου της ίδιας χρονιάς, υπό τη διεύθυνση του ιδίου του Βάγκνερ. 
Ο Στράους έκανε τα πρώτα σχεδιάσματα του «Δον Ζουάν» το Μάιο του 1888-κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στην Ιταλία-και ολοκλήρωσε το έργο μέχρι τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς. Πρότυπό του είναι ο γνωστός ήρωας όπως τον σκιαγραφεί όμως ο Αυστριακός ποιητής Νικολάους Λενάου στο έμμετρο δραματικό του έργο του 1851, δηλαδή ως ιδεαλιστή του οποίου οι ερωτικές περιπέτειες κινητοποιούνται από μία (μάταιη) αναζήτηση της ιδανικής, απόλυτης θηλυκότητας. Η πρεμιέρα του έργου έγινε το Νοέμβριο του 1889, υπό τη διεύθυνση του συνθέτη στη Βαϊμάρη-όπου πρόσφατα είχε αναλάβει καθήκοντα αρχιμουσικού. Η επιτυχία του έργου ήταν ανεπανάληπτη και απογείωσε τη φήμη του Στράους εντός και εκτός γερμανικού εδάφους.

Με την ευγενική υποστήριξη της Πρεσβείας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ
ΡΟΜΠΕΡΤ ΣΟΥΜΑΝ (1810–1856):
- Εισαγωγή «Μάνφρεντ», έργο 115
- Kοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα σε λα ελάσσονα, έργο 54

ΡΙΧΑΡΝΤ ΒΑΓΚΝΕΡ (1813–1883)
Οι Αρχιτραγουδιστές της Νυρεμβέργης, εισαγωγή για ορχήστρα

ΡΙΧΑΡΝΤ ΣΤΡΑΟΥΣ (1864–1949)
Δον Ζουάν, έργο 20

Σολίστ: Δόμνα Ευνουχίδου, πιάνο
Μουσική Διεύθυνση: Αντριάν Πραμπάβα

Tης συναυλίας θα προηγηθεί (στις 19:45) δωρεάν εισαγωγική ομιλία από τον Χαράλαμπο Γογιό για τους κατόχους εισιτηρίων.

Αγορά εισιτηρίων:
Ηλεκτρονική μέσω της ιστοσελίδας του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών ή στα ταμεία του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.
Πληροφορίες εισιτηρίων στο 210 72 82 333
Κύκλος Μάλερ IV


Το Κουαρτέτο Εγχόρδων Αθηνών στη Ρουμανία

Η εθνική εορτή της 25ης Μαρτίου ήταν το κίνητρο και η αφορμή της Ελληνικής Πρεσβείας στη Ρουμανία και του Πρέσβη Βασίλειου Παπαδόπουλου για τη διοργάνωση ένα 24ωρο αργότερα, στις 26 Μαρτίου δηλαδή,  στο περίφημο Ateneul Roman του Βουκουρεστίου, μίας συναυλίας του Κουαρτέτου Εγχόρδων της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών.

Έχει βέβαια σημασία ότι η συναυλία θα πραγματοποιηθεί στο περίφημο Ateneul Roman του Βουκουρεστίου, το κτήριο-σύμβολο του Ρουμανικού πολιτισμού και της Ιστορίας, το οποίο χτίστηκε στην καρδιά του Βουκουρεστίου πριν από 120 χρόνια, για να γίνει η αρχιτεκτονική και πνευματική έκφραση της κουλτούρας της Ρουμανίας: Η επιλογή του χώρου που θα φιλοξενήσει την εκδήλωση είναι κι ένας διακριτικός υπαινιγμός των σχέσεων φιλίας και συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Ρουμανίας.
Ιδιαίτερο και «καλειδοσκοπικό» και το πρόγραμμα που επέλεξε γι'αυτή του τη συναυλία το Κουαρτέτο Εγχόρδων Αθηνών. Περιλαμβάνει τα έργα:  Ο Γέρο-Δήμος του Παύλου Καρρέρ, στη μεταγραφή για κουαρτέτο εγχόρδων του Νίκου Σκαλκώτα,  La Folia (Παραλλαγές για κουαρτέτο εγχόρδων) του Σίμου Παπάνα,  Πέντε ελληνικοί χοροί για κουαρτέτο εγχόρδων του Νίκου Σκαλκώτα (οι: Ηπειρώτικος, Κρητικός, Τσάμικος, Αρκαδικός, Κλέφτικος)  και Κουαρτέτο εγχόρδων σε Ντο μείζονα, έργο 59 του Μπετόβεν.
Η πραγματοποίηση αυτής της συναυλίας με αυτή την αφορμή και με αυτούς τους όρους, είναι τιμή και χαρά για όλη την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών.
Το Κουαρτέτο Εγχόρδων Αθηνών ιδρύθηκε το 2010 και αποτελείται από εξέχοντα μέλη της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, τους βιολονίστες Απόλλωνα Γραμματικόπουλο και Παναγιώτη Τζιώτη, τον βιολίστα Πάρη Αναστασιάδη και τον βιολοντσελίστα Ισίδωρο Σιδέρη.

  

Η αίθουσα συναυλιών του Ateneul Roman του Βουκουρεστίου. 


Δικαίωμα στη Μουσική-Κρήτη 2017

Το «Δικαίωμα στη Μουσική», πυλώνας του εκπαιδευτικού και κοινωνικού προγράμματος της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών για τέταρτη συνεχή χρονιά, ετοιμάζει τις αποσκευές του αυτή τη φορά για την Κρήτη. Εκεί, στο Ηράκλειο, το Ρέθυμνο και τον Πάνορμο, θα ταξιδέψουν από τις 19 έως τις 23 Μαρτίου τρία από τα μουσικά σύνολα της Ορχήστρας: Το Κουαρτέτο Εγχόρδων Αθηνών, το Κουιντέτο Ξύλινων Πνευστών και το Σύνολο Χάλκινων Πνευστών και Κρουστών «Metallon».
Mε την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης και σε συνεργασία με το Σχολικό Σύμβουλο Μουσικών και υπό την αιγίδα της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Κρήτης, τα Μουσικά Γυμνάσια Ρεθύμνου και Ηρακλείου, τη Φιλαρμονική και το Δήμο Ηρακλείου και το Αυτοτελές Γραφείο Πολιτισμού και Μουσικής Παιδείας Δήμου Ρεθύμνου, τα σύνολα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, που απαρτίζονται από σπουδαίους μουσικούς της Ορχήστρας, έχουν διττή αποστολή: την πραγματοποίηση σεμιναρίων στους σπουδαστές των τοπικών μουσικών φορέων και εκπαιδευτικές δράσεις σε σχολεία της Κρήτης καθώς και την πραγματοποίηση τριών συναυλιών, με κεντρική εκδήλωση τη συναυλία την Τρίτη 21 Μαρτίου στο Ηράκλειο, όπου τα τρία σύνολα της Ορχήστρας θα συναντηθούν για να θα δώσουν μία κοινή συναυλία με τη σύμπραξη των σπουδαστών εγχόρδων της πόλης.
Η «αποστολή» του Κουαρτέτου Εγχόρδων Αθηνών (Απόλλων Γραμματικόπουλος-βιολί, Παναγιώτης Τζιώτης-βιολί, Πάρις Αναστασιάδης-βιόλα, Ισίδωρος Σιδέρης-βιολοντσέλο) αλλά και του σπουδαίου Γερμανού κλαρινετίστα Marco Thomas που θα συμπράξει μαζί του, περιλαμβάνει στις 19 και 20 Μαρτίου την παράδοση σεμιναρίων σε σπουδαστές εγχόρδων καθώς και μια γενικότερη εκπαιδευτική εκδήλωση στο Μουσικό Σχολείο του Ηρακλείου
Αντιστοίχως, η αποστολή του Κουιντέτου Ξύλινων Πνευστών (Βαγγέλης Σταθουλόπουλος -φλάουτο, Χριστίνα Παντελίδου-όμποε, Σπύρος Μουρίκης-κλαρινέτο, Γρηγόρης Ασωνίτης-κόρνο, Οδυσσέας Μπάσσιος-φαγκότο), μαζί με τον διακεκριμένο Γερμανό κορνίστα  Theo Wiemes περιλαμβάνει σεμινάρια στο Ρέθυμνο (19/3) και στο Ηράκλειο (20/3), καθώς και εκπαιδευτικές παρουσιάσεις στον Πάνορμο, όπου Κουιντέτο και σολίστ θα δώσουν και μία ξεχωριστή συναυλία την Τετάρτη 22 Μαρτίου.
Το Metallon - Κουιντέτο Χάλκινων Πνευστών και Κρουστών της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών (Παναγιώτης Καίσαρης-τρομπέτα, Παναγιώτης Μπαλαμός-τρομπέτα, Γιάννης Γούναρης-κόρνο, Κωνσταντίνος Αυγερινός-τρομπόνι, Γιώργος Ραράκος-τούμπα, Σπύρος Λάμπουρας-κρουστά) θα πραγματοποιήσει σεμινάρια και εκπαιδευτική παρουσίαση στο Μουσικό Σχολείο Ρεθύμνου και στη Δημοτική Φιλαρμονική (19-20/3). Τέλος, τη Δευτέρα 20 Μαρτίου, το Metallon δεν θα μπορούσε να αναχωρήσει από το Ρέθυμνο χωρίς πρώτα να πραγματοποιήσει μια συναυλία στην μαγευτική αίθουσα Παντελή Πρεβελάκη (Ωδείο) με τη σύμπραξη των εγχώριων μουσικών δυνάμεων.
Το πρόγραμμα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών «Δικαίωμα στη Μουσική» που εγκαινιάστηκε προ τετραετίας και υποστηρίχτηκε τα δύο πρώτα χρόνια της εφαρμογής του με πολύτιμο δωρητή το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, συνεχίζεται από πέρυσι στηριζόμενο στις δυνάμεις της Ορχήστρας και στην αρωγή των τοπικών φορέων. Μέχρι στιγμής τα μουσικά σύνολα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών έχουν συναντήσει περισσότερους από 20.000 ακροατές σε ποικίλες δράσεις σε σχολεία, ωδεία, ειδικά σχολεία, ιδρύματα για παιδιά, μονάδες απεξάρτησης και σωφρονιστικά ιδρύματα. Εξίσου δημιουργική υποενότητα του ίδιου προγράμματος είναι αυτή που αφορά στη διοργάνωση παράδοση σεμιναρίων σε σπουδαστές μουσικής σε δεκάδες πόλεις της Ελλάδας. 
Συνοπτικό πρόγραμμα δράσεων
Κυριακή 19 Μαρτίου
Σεμινάρια εγχόρδων στο Ηράκλειο και ξύλινων και χάλκινων πνευστών στο Ρέθυμνο
Δευτέρα 20 Μαρτίου
- Εκπαιδευτικές Δράσεις στα Μουσικά Σχολεία Ηρακλείου και Ρεθύμνου
- Σεμινάρια για έγχορδα και ξύλινα πνευστά στο Ηράκλειο
- 20.30: Συναυλία του Metallon - Σύνολο Χάλκινων Πνευστών και Κρουστών της Κ.Ο.Α. στην Αίθουσα Παντελή Πρεβελάκη - Ωδείο Ρεθύμνου (με ελεύθερη είσοδο για το κοινό)
Τρίτη 21 Μαρτίου:
20.30: Συναυλία των τριών συνόλων της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου-Ηράκλειο (με ελεύθερη είσοδο για το κοινό)
Τετάρτη 22 Μαρτίου:
- Εκπαιδευτικές δράσεις στο Δήμο Μυλοποτάμου
- 19.30: Συναυλία του Κουιντέτου Ξύλινων Πνευστών της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στο Χαρουπόμυλο Πανόρμου (με ελεύθερη είσοδο για το κοινό)