Όταν το μοντέρνο συναντά το αρχέγονο - Κύκλος «Θυσία», Μία παγανιστική ανθρωποθυσία
Για την «Ιεροτελεστία της Άνοιξης» οι συστάσεις είναι περιττές. Ένα από τα σπουδαιότερα αριστουργήματα της δυτικής μουσικής, το έργο μετά την σκανδαλώδη πρεμιέρα του στο Παρίσι (1913) θαυμάστηκε όσο λίγα και άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου για την μουσική πρωτοπορία εφεξής. Η δυναμική μουσική γλώσσα του μπαλέτου του Στραβίνσκυ, που περιγράφει αρχέγονες παγανιστικές τελετές, επιτυγχάνει να μετουσιώνει ακόμα και την πιο περίτεχνη εγκεφαλικότητα σε έναν σαρωτικό αισθησιασμό.
Δέκα χρόνια μετά την σύνθεση της «Ιεροτελεστίας», το ανήσυχο συνθετικό πνεύμα του Προκόφιεφ καταπιανόταν με το θυελλώδες Τρίτο Κοντσέρτο για πιάνο, που έμελλε να γίνει όχι μόνο το πιο γνωστό κοντσέρτο του αλλά και ένα από τα θεμελιώδη κοντσέρτα του πιανιστικού ρεπερτορίου. Ο μεγάλος Έλληνας πιανίστας Δημήτρης Σγούρος θέτει την εγνωσμένη δεξιοτεχνική του δεινότητα στην υπηρεσία μίας μαγευτικής και απαιτητικής παρτιτούρας.
Η Εισαγωγή «Κοριολανός» του Μπετόβεν συμπληρώνει το τρίπτυχο της συναυλίας, που διευθύνει ο αρχιμουσικός και καλλιτεχνικός διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών Βασίλης Χριστόπουλος.
19:45 Δωρεάν εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Το Κέρας της… Αμάλθειας - Κύκλος «Μότσαρτ+1»
Η ελληνική λέξη για το κόρνο είναι «κέρας»· και αυτό, στα χέρια ενός πραγματικού βιρτουόζου, όπως είναι ο Κροάτης Ράντοβαν Βλάτκοβιτς, μετατρέπεται σε κέρας της Αμαλθείας προσφέροντας απλόχερα μία μουσική πανδαισία. Τόσο ο Μότσαρτ όσο και ο Στράους αρκετά χρόνια αργότερα απέδειξαν έμπρακτα την αγάπη τους για το ξεχωριστό αυτό πνευστό όργανο αφιερώνοντάς του σημαντικά δεξιοτεχνικά κοντσέρτα, δύο από τα οποία και παρουσιάζονται στην συναυλία.
Μιλώντας για την Αμάλθεια δεν θα ήταν δυνατό να μην σκεφτούμε και τον θεό Δία, που δίνει το όνομά του στην τελευταία συμφωνία του Μότσαρτ. Η ισχύς και το μεγαλείο που περιέβαλλαν τον πατέρα των θεών στην αρχαιότητα βρίσκουν το απόλυτο μουσικό τους ανάλογο, με αποτέλεσμα η Συμφωνία να θεωρείται ως το ύψιστο συμφωνικό έργο του Μότσαρτ και της εποχής του εν γένει. Ο Βασίλης Χριστόπουλος αναλαμβάνει τα ηνία της ερμηνείας της, που αποτελεί μία διαρκή πρόκληση για τους μουσικούς και το κοινό.
19:45 Δωρεάν εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Σολιστικοί Μονόλογοι - Δύο σπουδαία νεοκλασικά έργα του 20ού αιώνα
Ο διεθνούς φήμης βιολονίστας από τη Νορβηγία Χένινγκ Κράγκερουντ ερμηνεύει το επιβλητικό κοντσέρτο για βιολί του Δανού συνθέτη Καρλ Νήλσεν. Μπορεί αυτό να είναι λιγότερο γνωστό στο ευρύ κοινό από άλλα μεγάλα κοντσέρτα του ρεπερτορίου του βιολιού, αλλά αποτελεί αναμφίβολα ένα εξίσου εντυπωσιακό έργο από κάθε άποψη. Παρόλο που θέτει στον εκάστοτε ερμηνευτή του πολύπλοκες εκφραστικές και δεξιοτεχνικές απαιτήσεις, δεν θυσιάζει ούτε για μία στιγμή την αυθεντική εκφραστικότητα στον βωμό μίας κενής δεξιοτεχνικής επίδειξης.
Ακολουθεί το διάσημο και διαχρονικά δημοφιλές Κοντσέρτο για ορχήστρα του Μπέλα Μπάρτοκ, στο οποίο οι επιμέρους οικογένειες οργάνων της ορχήστρας αντιμετωπίζονται ως επί το πλείστον σολιστικά. Έργο προσωπικό και ευφάνταστο, αναδεικνύει με απαράμιλλη αμεσότητα και ωριμότητα την καινοτόμο σκέψη του κορυφαίου Ούγγρου συνθέτη του 20ου αιώνα σε όλο της το μεγαλείο. Ο αρχιμουσικός Βασίλης Χριστόπουλος ηγείται της μεταμόρφωσης της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών σε έναν σολίστα με… πολλά πρόσωπα.
19:45 Δωρεάν εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Νέο ξεκίνημα - Κύκλος «Νέοι Δημιουργοί και Αναδημιουργοί»
Κάθε πορεία περνά αναπόφευκτα και από φάσεις δύσκολες και σκληρές. Σκληρή ήταν η αποτυχία της Πρώτης Συμφωνίας για τον Ραχμάνινοφ, όπως σκληρή ήταν η ζωή του Μαρτινού στις ΗΠΑ, όπου αναγκαστικά διέφυγε κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι πραγματικά μεγάλοι όμως ξέρουν να μετουσιώνουν τις δυσκολίες της ζωής σε οίστρο δημιουργίας· έτσι, ο Ραχμάνινοφ επανήλθε θριαμβευτικά στο προσκήνιο της εποχής του με το εκπληκτικό Δεύτερο Κοντσέρτο για πιάνο, ενώ ο Τσέχος συνάδελφός του έγραψε στην Αμερική και τις έξι του συμφωνίες, εκ των οποίων η Τέταρτη είναι η πιο αισιόδοξη, κοσμοπολίτικη και λαμπερή.
Επίσης, στο πλαίσιο του κύκλου «Νέοι Δημιουργοί και Αναδημιουργοί» η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών παρουσιάζει ένα νέο έργο του ανερχόμενου συνθέτη Παναγιώτη Κόκορα και την πιανίστα Σεβαστή Συμονίδου, που αναμετράται με ένα από τα πιο αγαπητά κοντσέρτα όλων των εποχών. Την συναυλία διευθύνει ο Ρώσος μαέστρος του διάσημου Θεάτρου Μαριίνσκι, Μιχαήλ Αγκρέστ.
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Μια ομάδα, μια φωνή - Ρωσικό συμφωνικό τρίπτυχο IIΙ - Ομάδα των Πέντε
Μία από τις πιο γνωστές καλλιτεχνικές «συσπειρώσεις», η Ομάδα των Πέντε έδρασε στην Ρωσία του 19ου αιώνα υπηρετώντας με αφοσίωση την διαμόρφωση και ανάπτυξη μίας εθνικής ρωσικής μουσικής σχολής. Οι τρεις συνθέτες της συναυλίας αποτελούν κατά τεκμήριο τα πιο εξέχοντα μέλη των Πέντε και παρά τις στιλιστικές τους διαφορές το έργο τους παρουσιάζει κοινές αφετηρίες και στόχους.
Ο μόνιμος αρχιμουσικός της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, Βύρων Φιδετζής, διευθύνει μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές σελίδες του ρωσικού ρεπερτορίου, την ημιτελή Τρίτη Συμφωνία του Μποροντίν και την συμφωνική σουίτα «Αντάρ» του Ρίμσκυ-Κόρσακοφ, που με την εκπληκτική της ενορχήστρωση και τον μελωδικό της πλούτο έχει καταξιωθεί ως μία από τις υψηλότερες κορυφές του δημιουργικού του έργου.
Ο υποβλητικός και σκοτεινός φωνητικός κύκλος «Τραγούδια και Χοροί του Θανάτου» του Μούσοργκσυ, έργο αναφοράς στο ρωσικό φωνητικό ρεπερτόριο, ερμηνεύεται από τον εξέχοντα βαθύφωνο Χριστόφορο Σταμπόγλη.
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Η ακακία και το φάντασμα - «Κύκλος Μότσαρτ+1»
Σε ένα ποίημά του ο Ισπανός Αντόνιο Ματσάδο περιγράφει έναν νυχτερινό του περίπατο, όπου μόνος, σαν φάντασμα περιφέρεται σε μία ερειπωμένη πλατεία ανάμεσα σε παγκάκια, θάμνους και ακακίες. Το ποίημα αυτό στάθηκε η αφορμή για την σύνθεση της αιθέριας και υποβλητικής Μικρής Νυχτερινής Μουσικής (1954) του Ιταλού μουσουργού Λουίτζι Νταλαπίκολα.
Οι ακακίες του ποιήματος συνειρμικά μας θυμίζουν ότι το φυτό αυτό είναι ένα πανάρχαιο σύμβολο, που αντιπροσωπεύει την αγνότητα και την αθανασία της ψυχής. Έτσι αγνή και αθάνατη είναι η Τέχνη του Μότσαρτ, είτε πρόκειται για την γνωστή σε όλους μας Μικρή Νυχτερινή Μουσική είτε για το μεγαλόπνοο και εντυπωσιακό Κοντσέρτο για πιάνο αρ.22, που θα έχουμε την χαρά να ακούσουμε από την διακεκριμένη πιανίστα Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου. Ο Αμερικανός μαέστρος Τζόναθαν Σίφμαν οδηγεί την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στην Συμφωνία «του Λιντς», ένα ανεπανάληπτο επίτευγμα ομορφιάς, που ο Μότσαρτ ολοκλήρωσε μόλις σε τέσσερις μέρες περνώντας από την ομώνυμη αυστριακή πόλη.
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Μία ηλιόλουστη μέρα ανατέλλει - Ο αττικός ήλιος και το μεσογειακό καλοκαίρι μέσα από την μουσική
Επισκεπτόμενος την Αθήνα στα 1903 ο Δανός συνθέτης Καρλ Νήλσεν έγραψε την περίφημη εισαγωγή για ορχήστρα «Ήλιος» ως έναν ύμνο στο άπλετο αττικό φως. Μία ανάλογη αίσθηση λαμπρότητας αφήνει και το Κοντσέρτο του καλοκαιριού (1928) του Ιταλού Ιλντεμπράντο Πιτσέτι, που θεωρείται το σπουδαιότερο έργο του. Θυμίζοντας την Ποιμενική Συμφωνία του Μπετόβεν, ο Πιτσέτι περιγράφει μία μεσογειακή καλοκαιρινή μέρα αναθέτοντας σε κάθε μέρος του έργου πρωταγωνιστικό ρόλο στο όμποε, το φλάουτο και το κλαρινέτο αντίστοιχα.
Παρόλο που οι προσλαμβάνουσες φυσικές παραστάσεις του Νορβηγού Έντβαρντ Γκρηγκ απείχαν σίγουρα πολύ από τις μεσογειακές, αυτό επ’ ουδενί δεν μειώνει το Φως του ρομαντισμού και του πάθους, που διαπνέει το Κοντσέρτο του για πιάνο, ένα από τα διαχρονικά πιο δημοφιλή έργα του. Σολίστ είναι ο διάσημος πιανίστας Γιάννης Βακαρέλης, ενώ την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών διευθύνει ο αρχιμουσικός και καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Μύρων Μιχαηλίδης.
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Η Λόγχη και η Σινδόνη - Κύκλος «Θυσία» - Η Θυσία του Θεανθρώπου
Όταν ο Ρωμαίος στρατιώτης λόγχισε την δεξιά πλευρά του Εσταυρωμένου και από την πληγή έτρεξε «αίμα και ύδωρ», επιβεβαιώθηκε η υπέρτατη θυσία του Υιού του Ανθρώπου. Στην «Καθαρά Σινδόνη», με την οποία τυλίχθηκε κατόπιν το άψυχο σώμα Του, αντικατοπτρίζονται μέχρι σήμερα η πιο βαθιά πίστη και ελπίδα της Αιωνιότητας.
Το ορατόριο «Οι Επτά Τελευταίοι Λόγοι του Χριστού στον Σταυρό» του Χάυντν, ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά έργα της εποχής του, και η «Ταφή» του μεγάλου Δημήτρη Μητρόπουλου μάς μεταφέρουν και εκφράζουν την κορύφωση του Θείου Δράματος. Ο ώριμος Χάυντν του κλασικισμού και ο νεαρός, βαθιά πιστός αλλά και παθιασμένος Μητρόπουλος των αρχών του 20ού αιώνα, ίστανται ευλαβικά -ο καθένας με τον δικό του αυθεντικό τρόπο- απέναντι σε ένα Θεό, που επιλέγει την αυτοθυσία του.
Μία ομάδα εκλεκτών λυρικών τραγουδιστών υπό την εμπνευσμένη καθοδήγηση του Βασίλη Χριστόπουλου ξετυλίγουν έναν πολύπλευρο ύμνο του Θείου Πάθους με κλασικό μεγαλείο αλλά και νεανική ζέση.
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Ο μύθος, το παραμύθι και η παραμυθία - Έργα γαλλικής μουσικής του 20ού αιώνα
Γεμάτη διονυσιακό αισθησιασμό αλλά και απολλώνια διαύγεια η Δεύτερη Σουίτα από το μπαλέτο του Αλμπέρ Ρουσέλ περιγράφει μοναδικά την μυσταγωγική ένωση της Αριάδνης με τον Διόνυσο. Και από την εκστατική της ατμόσφαιρα μεταφερόμαστε νοερά στην Ανατολή των παραμυθιών και της μαγείας, όπως την ένιωσε ο ποιητής Τρίσταν Κλίνγκσορ και την έκανε μουσική ο Μωρίς Ραβέλ. Σελίδες γεμάτες πάθος και ατέλειωτο αρμονικό πλούτο, ερμηνεύονται από την διακεκριμένη μεσόφωνο Ειρήνη Καράγιαννη.
Αναζητώντας την ελπίδα και την λύτρωση από την φρίκη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ο ελβετικής καταγωγής Αρτύρ Ονεγκέρ (Arthur Honegger) αποφασίζει να βαδίσει στο μονοπάτι της Πίστης. Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών υπό την διεύθυνση του μόνιμου αρχιμουσικού της, Βύρωνα Φιδετζή, παρουσιάζει την Τρίτη του Συμφωνία (1946), της οποίας κάθε μέρος παραπέμπει και σε ένα τμήμα της Λειτουργίας των καθολικών. Ο συνθέτης στοχάζεται πάνω στα δεινά του πολέμου αλλά ενσαρκώνει και το όραμα ενός κόσμου Αρμονίας, Ειρήνης και Αγάπης.
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Περίπατοι στη Γηραιά Αλβιώνα - Κύκλος «Νέοι Δημιουργοί και Αναδημιουργοί»
Τόσο οι συνθέτες όσο και ο σολίστ αυτής της συναυλίας σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την Μεγάλη Βρετανία. Ο κυπριακής καταγωγής δημιουργός Εύης Σαμμούτης και ο βιολίστας Αλέξανδρος Κούστας έχουν πραγματοποιήσει λαμπρές σπουδές στην Αγγλία και έχουν αναπτύξει εκεί σημαντική καλλιτεχνική δραστηριότητα. Ο δεύτερος εκτελεί ένα από τα σπουδαιότερα κοντσέρτα του ρεπερτορίου της βιόλας, αυτό του Άγγλου Γουίλιαμ Γουόλτον. Με πρότυπό του το Πρώτο Κοντσέρτο για βιολί του Προκόφιεφ, το έργο αναδεικνύει μοναδικά το ιδιάζον ηχόχρωμα ενός οργάνου, που σπάνια έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε σε ρόλο σολιστικό.
Ο καταξιωμένος αρχιμουσικός Αλέξανδρος Μυράτ διευθύνει την πασίγνωστη Σκωτική Συμφωνία του Μέντελσον, που εμπνεύστηκε ο συνθέτης –κυριολεκτικά λατρεμένος από το βρετανικό κοινό της εποχής του- κατά την διάρκεια ενός ταξιδιού του στην Σκωτία. Αναζητήστε και θα συναντήσετε μέσα στην συμφωνία τα μελαγχολικά τοπία, την παχιά ομίχλη, τις άγριες ακτές, τις ειδυλλιακές λίμνες και τα μεγαλόπρεπα κάστρα της σκωτσέζικης γης!
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων