Στη δίνη της νοσταλγίας - Ρωσικό συμφωνικό τρίπτυχο II
Το συναίσθημα της νοσταλγίας είναι διάχυτο στην ρώσικη τέχνη και μοιραία και στην ρώσικη μουσική. Η νοσταλγία αυτή μπορεί να πάρει τις πιο διαφορετικές μορφές, από μία γκρίζα μελαγχολία ή μία υπόγεια εκφραστικότητα μέχρι ένα παθιασμένο χορό ή μία κραυγή απόγνωσης. Αυτές και πολλές άλλες αποχρώσεις της νοσταλγίας αναδύονται τόσο στο γεμάτο λυρισμό κοντσέρτο για βιολί του Προκόφιεφ όσο και στους Συμφωνικούς Χορούς του Ραχμάνινοφ, που είναι και το κύκνειο άσμα του.
Μία καταιγιστική απόδραση προς πιο ανάλαφρες σφαίρες προσφέρει το γεμάτο χιούμορ και ευθυμία Κοντσέρτο για ορχήστρα ενός από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της σύγχρονης ρωσικής πρωτοπορίας, του Ροντιόν Σεντρίν.
Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών φιλοξενεί δύο εξέχοντες καλλιτέχνες διεθνούς ακτινοβολίας, την βιολονίστα Αλίνα Πογκόστκινα, νικήτρια του μεγάλου διεθνούς διαγωνισμού Σιμπέλιους (2005) και τον μαέστρο από το Καζακστάν Άλαν Μπουριμπάγιεφ, που έχει ήδη στο ενεργητικό του συνεργασίες με πολλές από τις μεγαλύτερες ορχήστρες παγκοσμίως.
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Παρισινές εκλάμψεις - Βραδιά γαλλικής συμφωνικής μουσικής
Η γαλλική μουσική είναι άρρηκτα συνυφασμένη με την πρωτοτυπία και την αχαλίνωτη φαντασία. Απόψε γυρίζουμε στο μαγικό Παρίσι των τελών του 19ου αιώνα. Στο Παρίσι των καταραμένων ποιητών (Ρεμπώ, Βερλαίν, Μαλαρμέ), στο Παρίσι των μεγάλων ζωγράφων (Σεζάν, Μονέ, Ρενουάρ), στο Παρίσι των τόσο διαφορετικών συνθετών· εκεί συναντούμε τον ώριμο Σεζάρ Φρανκ, τον ανέμελο λάτρη του μουσικού παρελθόντος Καμίγ Σαιν-Σανς και τον νεαρό πρωτοπόρο Μωρίς Ραβέλ. Τα έργα της συναυλίας, που γράφτηκαν σε διάστημα μόλις δεκαπέντε ετών (1885 – 1899), συνιστούν ένα πανόραμα της μουσικής δημιουργίας στην Γαλλία της εποχής.
Ο διεθνούς φήμης πιανίστας Γιώργος-Εμμανουήλ Λαζαρίδης ερμηνεύει τις γλαφυρές Συμφωνικές Παραλλαγές του Φρανκ και την πυροτεχνηματική Φαντασία «Άφρικα» του Σαιν-Σανς, που απηχεί τον αποικιακό «αγώνα ταχύτητας» για την εκμετάλλευση αφρικανικών εδαφών. Ο διακεκριμένος αρχιμουσικός Νίκος Τσούχλος διευθύνει την ονειρική και αριστοκρατική Παβάνα του Ραβέλ και την Συμφωνία του Φρανκ, έργο μεγαλόπνοο και βαθυστόχαστο, μία από τις υψηλότερες κορυφές του κινήματος του ρομαντισμού.
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Απόηχοι ενός ταξιδιού - Κύκλος «Μότσαρτ+1»
Το ταξίδι του νεαρού Μότσαρτ από τον Σεπτέμβριο του 1777 μέχρι τον Ιανουάριο του 1779 σε μεγάλα ευρωπαϊκά μουσικά κέντρα, όπως το Μόναχο, το Μανχάιμ και το Παρίσι, διεύρυνε σημαντικά τους μουσικούς του ορίζοντες και επηρέασε καταλυτικά την εξέλιξή του ως συνθέτη. Το Κοντσέρτο για φλάουτο και άρπα γράφτηκε κατά την διάρκεια αυτού του ταξιδιού, ενώ η Συμφωνία αρ.32 και η Σερενάτα «του ταχυδρομικού κόρνου» αμέσως μετά την επιστροφή του στο Σάλτσμπουργκ. Έργα απαράμιλλης ομορφιάς και φινέτσας ξεδιπλώνουν μία αστείρευτη μελωδικότητα και απλότητα, χαρακτηριστικά ενός δημιουργού που έχει κατορθώσει να αγγίξει την ωριμότητα και την τελειότητα.
Η συναυλία συμπληρώνεται με ένα εκπληκτικά πνευματώδες και εύθυμο έργο του Αμερικανού Τζον Άνταμς, γραμμένο το 1995 για τα γενέθλια του μεγάλου αρχιμουσικού Σάιμον Ράτλ. Οι βασικοί συντελεστές της συναυλίας, ο προβεβλημένος μαέστρος Γιώργος Πέτρου και οι σολίστ Μαριλένα Δωρή και Μαρία Μπιλντέα, υπόσχονται στο κοινό ένα αλησμόνητο μουσικό ταξίδι.
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Η νύχτα του ανείπωτου Έρωτα - Κύκλος «Θυσία» - Η ερωτική θυσία
Ρωμαίος και Ιουλιέτα, Πελλέας και Μελισσάνθη, Τριστάνος και Ιζόλδη. Τρία από τα πιο γνωστά μυθικά ζευγάρια ερωτευμένων, τρεις διαχρονικές ερωτικές ιστορίες με τραγικό τέλος, στις οποίες ο έρωτας σφραγίζεται από τον θάνατο αλλά και μέσα από αυτόν βρίσκει τον δρόμο προς την απόλυτη ολοκλήρωσή του. Η θυσία της ζωής των ερωτευμένων ανοίγει για αυτούς τις πύλες μίας αιώνιας Νύχτας, ξένης προς το εφήμερο φως της ζωής, όπου ο απόλυτος Έρωτας είναι η μόνη αλήθεια και το πάθος η μόνη πραγματικότητα.
Υπό την μπαγκέτα του αρχιμουσικού Βασίλη Χριστόπουλου ξαναζωντανεύουν τρία αριστουργήματα της μουσικής φιλολογίας του Ρομαντισμού, που αφηγούνται, σχολιάζουν και εν τέλει γίνονται ένα με τις ιστορίες των ερωτευμένων. Οι Μπερλιόζ, Φωρέ και Βάγκνερ, με το ιδιαίτερο ύφος και πρίσμα του ο καθένας, υμνούν με αφοπλιστική συναισθηματικότητα ένα υπέρτατο ανθρώπινο συναίσθημα αντλώντας την έμπνευσή τους από κορυφαία κείμενα όλων των εποχών.
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Δίπλα - Δίπλα, Κύκλος «Νέοι Δημιουργοί και Αναδημιουργοί»
Η μεταλαμπάδευση γνώσης και εμπειρίας στους εκκολαπτόμενους μουσικούς του αύριο είναι -και οφείλει να είναι- ένα σοβαρό καθήκον για τους μουσικούς της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών. Στην ξεχωριστή αυτή συναυλία οι νέοι συνάδελφοι της Αθηναϊκής Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων έχουν την ευκαιρία να καθήσουν πλάι στους μουσικούς της Κ.Ο.Α. και να μοιραστούν από κοινού την χαρά και την πρακτική της μουσικής δημιουργίας καθοδηγούμενοι από τους αρχιμουσικούς Αλέξανδρο Διαμαντή και Βασίλη Χριστόπουλο.
Παράλληλα, δύο φερέλπιδες νέοι Έλληνες καλλιτέχνες, ο συνθέτης Δημήτρης Οικονόμου και ο κλαρινετίστας Παύλος Σεράσης παρουσιάζουν δείγματα της μέχρι τώρα δουλειάς τους στο πρώτο μέρος της συναυλίας, ο πρώτος συνθέτοντας κατά παραγγελία της Κ.Ο.Α. ένα νέο συμφωνικό έργο και ο δεύτερος ερμηνεύοντας το κοντσέρτο του Μότσαρτ για ένα από τα πιο αγαπημένα του όργανα, το κλαρινέτο. Η πάντα συναρπαστική Πέμπτη Συμφωνία του Τσαϊκόφσκι υπόσχεται ένα θριαμβευτικό φινάλε!
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Μία συνάντηση κορυφής - Αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη
Η «συνομιλία» δύο δημιουργών, που βίωσαν και εξέφρασαν μοναδικά στο έργο τους σημαντικές κοινωνικές και ανθρωπιστικές αξίες του 20ού αιώνα, είναι το δίχως άλλο μία αλησμόνητη και ανεκτίμητη εμπειρία.
Δεσμοί ζωής συνδέουν τον Μίκη Θεοδωράκη με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, που για μία ακόμη φορά τιμά την εμβληματική αυτή φυσιογνωμία της ελληνικής τέχνης παρουσιάζοντας δύο ώριμα συμφωνικά έργα του. Σολίστ στο Δεύτερο Κοντσέρτο για πιάνο ο παγκοσμίου φήμης πιανίστας Κυπριανός Κατσαρής.
Ο σημαντικός Έλληνας μαέστρος Λουκάς Καρυτινός, που έχει μεταξύ άλλων συνδέσει το όνομά του με ιστορικές εκτελέσεις έργων του Θεοδωράκη, οδηγεί την ΚΟΑ και στην ερμηνεία της Έκτης Συμφωνίας του Σοστακόβιτς. Ένα ευρύ πεδίο συναισθημάτων, στοχασμών και αισθήσεων αναδύεται από την πλούσια και πάντα επίκαιρη συμφωνική γραφή του Ρώσου συνθέτη, που ξεπερνά τα στενά όρια του σοσιαλιστικού ρεαλισμού και καταφέρνει να μιλά άμεσα και απτά στην ψυχή του σημερινού ακροατή.
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Η αινιγματική σαγήνη του Χορού - Δύο διάσημα μπαλέτα και ένα «αινιγματικό» κοντσέρτο
Ο Γερμανός βιρτουόζος βιολονίστας Κόλια Μπλάχερ, πρώην εξάρχων της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Βερολίνου, συμπράττει με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στο κοντσέρτο του Έλγκαρ, που συνδυάζει την συμφωνική δραματικότητα ενός Μπετόβεν με την εκφραστικότητα ενός Μπραμς. Στο παρασκήνιο ο συνθέτης θέτει ένα δυσεπίλυτο αίνιγμα, με την φράση «εδώ φυλάσσεται ευλαβικά η ψυχή του...».
Η σαγήνη ενός αισθησιακού γυναικείου χορού είναι ακαταμάχητη –φυσικά και για τους μουσουργούς. Αυτή την αινιγματική γοητεία εξερευνούν δύο σημαντικά μπαλέτα των αρχών του 20ού αιώνα, ο «Θαυμαστός μανδαρίνος» του Μπάρτοκ και το πασίγνωστο Μπολερό του Ραβέλ, που και στα δύο επίκεντρο είναι ένας γυναικείος χορός.
Την μοντερνιστική και διαχρονικά προκλητική μουσική γλώσσα του Μπάρτοκ διαδέχεται μία από τις αναμφίβολα πιο διάσημες μελωδίες όλων των εποχών, παρόλο που ο Ραβέλ σκωπτικά χαρακτήρισε το Μπολερό ως «έργο για ορχήστρα χωρίς μουσική»! Την μουσική διεύθυνση μίας συναυλίας που πάλλεται ανάμεσα στα πιο αντίρροπα συναισθήματα υπογράφει ο αρχιμουσικός Βασίλης Χριστόπουλος.
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Αγγίζοντας το Άυλο - Κύκλος «Μότσαρτ + 1»
Για όποιον αμφιβάλλει ότι το πνεύμα μπορεί να διεισδύσει στην ύλη, δεν υπάρχει ίσως καλύτερη απόδειξη από την μουσική του Μότσαρτ. Κάθε προσπέλαση του έργου του, ανεξαρτήτως του πού, πότε και γιατί αυτή γίνεται, είναι μία μέθεξη σε ένα επίπεδο, όπου ο φυσικός ήχος τείνει να αφομοιωθεί από το πνευματικό. Ανάλογη εμπειρία υπόσχεται στους ακροατές της συναυλίας η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών υπό την διεύθυνση του Βασίλη Χριστόπουλου παρουσιάζοντας μία από τις δημοφιλέστερες συμφωνίες του μεγάλου κλασικού, καθώς και δύο λιγότερα γνωστά αλλά εξίσου υποβλητικά συμφωνικά του έργα. Στο κοντσέρτο για πιάνο αρ.16 συμπράττει ο νέος αλλά ήδη διεθνώς πολυβραβευμένος πιανίστας Χέρμπερτ Σουχ.
Μία άλλη άποψη του αιθέριου, διαφορετική αλλά και συμπληρωματική με το πνεύμα του Μότσαρτ, προσφέρει το έργο «Ατμόσφαιρες» του Λίγκετι, ενός από τους σημαντικότερους συνθέτες του δεύτερου μισού του εικοστού αιώνα. Οι λάτρεις του Κιούμπρικ θα αναγνωρίσουν στο έργο την υπόκρουση της ταινίας «2001: Η Οδύσσεια του διαστήματος».
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Προοίμια του Αγνώστου - Κύκλος «Νέοι Δημιουργοί και Αναδημιουργοί»
Ο γνωστός αρχιμουσικός Μιχάλης Οικονόμου διευθύνει την δεύτερη συναυλία του κύκλου «Νέοι Δημιουργοί και Αναδημιουργοί», στην οποία η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών ερμηνεύει ένα νέο έργο του πολλά υποσχόμενου συνθέτη Δημήτρη Μαρωνίδη και κατόπιν συνοδεύει τον πιανίστα Μιχάλη Τσιαΐρα στο μνημειώδες Τέταρτο Κοντσέρτο του Μπετόβεν.
Και μετά τα «προοίμια» αυτά μίας, ευχόμαστε, λαμπρής σταδιοδρομίας για τους δύο νέους μουσικούς, τα περιβόητα Πρελούδια του Λιστ έρχονται να μας θυμίσουν με τον πιο γλαφυρό τρόπο ότι η Ζωή δεν είναι τίποτε άλλο παρά το προοίμιο ενός άγνωστου Ύμνου, τον πρώτο μεγαλοπρεπή ήχο του οποίου σηματοδοτεί ο Θάνατος… Η συναυλία κλείνει αποθεωτικά με την εισαγωγή της πρώιμης όπερας «Ριέντσι» του Βάγκνερ. Εκεί κανείς μπορεί να συναντήσει σε σπερματική μορφή αλλά συνάμα διάχυτη όλη την φλόγα και την ρηξικέλευθη πνοή του συνθέτη της, που αργότερα έμελλε να αλλάξει ριζικά το μουσικό τοπίο της εποχής του.
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων
Στα φτερά της νιότης - Ρωσικό συμφωνικό τρίπτυχο I
Δύο συμφωνικά έργα νέων συνθετών και ένα κοντσέρτο γραμμένο για έναν νέο εκτελεστή μάς θυμίζουν την αιώνια αξία της νεανικής φιλοδοξίας και δημιουργικότητας.
Μπορεί η αρχική αποτυχία της Πρώτης Συμφωνίας του Ραχμάνινοφ να έκαμψε πρόσκαιρα την αυτοπεποίθησή του ως συνθέτη, ωστόσο σήμερα η συμφωνία αναγνωρίζεται ως ένα σημαντικό έργο, που φέρει στο ακέραιο την σφραγίδα της χαρακτηριστικής μελωδικής και αρμονικής γοητείας του δημιουργού της. Ανάλογο νεανικό σφρίγος διέπει και τα ανατολίτικου χρώματος Καυκασιανά Σκίτσα, το μόνο γνωστό έργο του λησμονημένου σήμερα Ιππόλυτοφ-Ιβάνοφ, που αντλεί την έμπνευσή του από τις πανέμορφες λαϊκές μελωδίες του Καυκάσου.
Γραμμένο για τα δέκατα ένατα γενέθλια του γιου του Μαξίμ, το Δεύτερο Κοντσέρτο για πιάνο του Σοστακόβιτς είναι ένα έργο γεμάτο ανέμελο κέφι, ειλικρινή αισιοδοξία και δεξιοτεχνική λάμψη. Ένας εκλεκτός πιανίστας της νεότερης γενιάς, ο Θοδωρής Τζοβανάκης, συμπράττει με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, που οδηγεί ο μόνιμος αρχιμουσικός της Βύρων Φιδετζής.
19:45 : Δωρεάν Εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων