Η αινιγματική σαγήνη του Χορού - Δύο διάσημα μπαλέτα και ένα «αινιγματικό» κοντσέρτο
Αγγίζοντας το Άυλο - Κύκλος «Μότσαρτ + 1»
Προοίμια του Αγνώστου - Κύκλος «Νέοι Δημιουργοί και Αναδημιουργοί»
Ο γνωστός αρχιμουσικός Μιχάλης Οικονόμου διευθύνει την δεύτερη συναυλία του κύκλου «Νέοι Δημιουργοί και Αναδημιουργοί», στην οποία η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών ερμηνεύει ένα νέο έργο του πολλά υποσχόμενου συνθέτη Δημήτρη Μαρωνίδη και κατόπιν συνοδεύει τον πιανίστα Μιχάλη Τσιαΐρα στο μνημειώδες Τέταρτο Κοντσέρτο του Μπετόβεν.
Και μετά τα «προοίμια» αυτά μίας, ευχόμαστε, λαμπρής σταδιοδρομίας για τους δύο νέους μουσικούς, τα περιβόητα Πρελούδια του Λιστ έρχονται να μας θυμίσουν με τον πιο γλαφυρό τρόπο ότι η Ζωή δεν είναι τίποτε άλλο παρά το προοίμιο ενός άγνωστου Ύμνου, τον πρώτο μεγαλοπρεπή ήχο του οποίου σηματοδοτεί ο Θάνατος… Η συναυλία κλείνει αποθεωτικά με την εισαγωγή της πρώιμης όπερας «Ριέντσι» του Βάγκνερ. Εκεί κανείς μπορεί να συναντήσει σε σπερματική μορφή αλλά συνάμα διάχυτη όλη την φλόγα και την ρηξικέλευθη πνοή του συνθέτη της, που αργότερα έμελλε να αλλάξει ριζικά το μουσικό τοπίο της εποχής του.
Στα φτερά της νιότης - Ρωσικό συμφωνικό τρίπτυχο I
Δύο συμφωνικά έργα νέων συνθετών και ένα κοντσέρτο γραμμένο για έναν νέο εκτελεστή μάς θυμίζουν την αιώνια αξία της νεανικής φιλοδοξίας και δημιουργικότητας.
Μπορεί η αρχική αποτυχία της Πρώτης Συμφωνίας του Ραχμάνινοφ να έκαμψε πρόσκαιρα την αυτοπεποίθησή του ως συνθέτη, ωστόσο σήμερα η συμφωνία αναγνωρίζεται ως ένα σημαντικό έργο, που φέρει στο ακέραιο την σφραγίδα της χαρακτηριστικής μελωδικής και αρμονικής γοητείας του δημιουργού της. Ανάλογο νεανικό σφρίγος διέπει και τα ανατολίτικου χρώματος Καυκασιανά Σκίτσα, το μόνο γνωστό έργο του λησμονημένου σήμερα Ιππόλυτοφ-Ιβάνοφ, που αντλεί την έμπνευσή του από τις πανέμορφες λαϊκές μελωδίες του Καυκάσου.
Γραμμένο για τα δέκατα ένατα γενέθλια του γιου του Μαξίμ, το Δεύτερο Κοντσέρτο για πιάνο του Σοστακόβιτς είναι ένα έργο γεμάτο ανέμελο κέφι, ειλικρινή αισιοδοξία και δεξιοτεχνική λάμψη. Ένας εκλεκτός πιανίστας της νεότερης γενιάς, ο Θοδωρής Τζοβανάκης, συμπράττει με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, που οδηγεί ο μόνιμος αρχιμουσικός της Βύρων Φιδετζής.
Μουσικό προσκύνημα στο Θείο Βρέφος - Εορταστική συναυλία με το «Ορατόριο των Χριστουγέννων» του Μπαχ
Ανήμερα Χριστούγεννα η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών συμμετέχει στο εορταστικό πνεύμα των άγιων ημερών παρουσιάζοντας ένα από τα δημοφιλέστερα έργα του μεγάλου Κάντορα, το Ορατόριο των Χριστουγέννων. Το μεγαλόπνοο έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Λειψία κατά την περίοδο των Χριστουγέννων του 1734 – 1735, κάθε καντάτα του (από τις έξη συνολικά) σε μία ξεχωριστή μέρα.
Το Ορατόριο δεν επικεντρώνεται τόσο στο να αφηγηθεί τα γεγονότα της Θείας Γέννησης όσο στο να αποδώσει το πνεύμα της έλευσης του Ιησού στον κόσμο και να μεταφέρει με τον δικό του τρόπο το αιώνια χαρμόσυνο μήνυμα της. Στιγμές μεγαλοπρέπειας διανθίζουν ένα έργο εσωστρεφές· η υπαρξιακή χαρά δεν έχει ανάγκη να κραυγάσει…
Για τους εκάστοτε ερμηνευτές, το Ορατόριο των Χριστουγέννων είναι ένα έργο αναφοράς. Εκλεκτοί Έλληνες λυρικοί τραγουδιστές υπό την διεύθυνση του αρχιμουσικού Βασίλη Χριστόπουλου μας καλούν να γιορτάσουμε τα φετινά Χριστούγεννα με την ομορφιά και την πνευματικότητα που τους αρμόζει.
Στις παρυφές του Θρύλου - Μία χώρα, ένας αυτοκράτορας κι ένας ήρωας
Η αναζήτηση και η θεμελίωση εσωτερικής ταυτότητας είτε ενός προσώπου είτε ενός λαού χρειαζόταν ανέκαθεν το Μεγάλο και το Υψηλό ως πυξίδες έμπνευσης, ακόμα και παραδειγματισμού. Με αυτό το σκεπτικό, επική μεγαλοπρέπεια και συναισθηματική φόρτιση διαπνέει τα έργα των Σιμπέλιους, Μπετόβεν και Στράους, που επιδιώκουν να υμνήσουν –με διαφορετικούς τρόπους- το υπερβατικό και το θρυλικό.
Μετά το πατριωτικό συμφωνικό ποίημα «Φινλανδία» του Σιμπέλιους, με την σαφή στόχευση στην αφύπνιση της εθνικής συνείδησης των συμπατριωτών του, ακολουθεί το Πέμπτο Κοντσέρτο για πιάνο του Μπετόβεν («Αυτοκρατορικό»), μία από τις πιο λαμπερές και στομφώδεις σελίδες του δημιουργού του. Σολίστ είναι ο πολυσχιδής πιανίστας Βασίλης Τσαμπρόπουλος.
Ο Γερμανός αρχιμουσικός και καλλιτεχνικός διευθυντής της Φιλαρμονικής της Βρέμης Μάρκους Πόσνερ ηγείται της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στην εκτέλεση του συμφωνικού ποιήματος «Η ζωή ενός ήρωα» του Ρίχαρντ Στράους, μίας κολοσσιαίας μουσικής αυτοπροσωπογραφίας του συνθέτη και συνάμα ενός από τα πιο ενδιαφέροντα συμφωνικά επιτεύγματα του μετα-ρομαντισμού.
Το Χαμένο Παλάτι των Θεών - Κύκλος «Θυσία» - Αρχαϊκές Θυσίες
Δύο νέοι μουσικοί, με έντονη καλλιτεχνική δραστηριότητα, μεγάλη διεθνή προβολή και αναγνώριση στο ενεργητικό τους, ο Γερμανός μαέστρος Κρίστοφ Άλτστετ και ο Γάλλος βιολοντσελίστας Γκωτιέ Καπυσόν, μας ξεναγούν στο… χαμένο παλάτι των θεών.
Οι θυσίες στους αρχαίους θεούς γίνονται μουσική. Η θυσία της Ιφιγένειας για τον εξευμενισμό της θεάς Αρτέμιδος γίνεται όπερα από τον Γκλουκ, ενώ ο πρωτοπόρος Ξενάκης, εμπνεόμενος ταυτόχρονα από την ελληνική αρχαιότητα και την σύγχρονη αρχιτεκτονική, περιγράφει τις θυσίες ζώων στον Διόνυσο βασιζόμενος σε οκτώ νότες, που ακολουθούν την αριθμητική ακολουθία Φιμπονάτσι.
Το πνεύμα του Απόλλωνα ταυτισμένο με το Φως και τις Μούσες διέπει ποικιλότροπα τον 18ο αιώνα. Ο Τσαϊκόφσκι με τις «Παραλλαγές Ροκοκό» αποτίει φόρο τιμής στο ομώνυμο καλλιτεχνικό κίνημα των αρχών του 18ου αιώνα, ενώ η Συμφωνία του Χάυντν αρ.103 δίνει εύγλωττα το στίγμα των ώριμων μουσικών κατακτήσεων του κλασικισμού.
Το απολλώνιο πνεύμα της νεότητας εκφράζεται ακόμα και από τους κύριους συντελεστές της συναυλίας. Δύο νέοι μουσικοί, με έντονη καλλιτεχνική δραστηριότητα, μεγάλη διεθνή προβολή και αναγνώριση στο ενεργητικό τους, ο Γερμανός μαέστρος Κρίστοφ Άλτστετ και ο Γάλλος βιολοντσελίστας Γκωτιέ Καπυσόν, μας ξεναγούν στο… χαμένο παλάτι των θεών.
Ακολουθώντας τα Ίχνη ενός έπους - Βάγκνερ: Αποσπάσματα από το «Δαχτυλίδι του Νίμπελουνγκ»
Λίγα έργα τέχνης μπόρεσαν να εκφράσουν το πνεύμα της εποχής τους αλλά ταυτόχρονα να ανοίξουν νέους δρόμους σκέψης και έκφρασης. Η τετραλογία του Βάγκνερ δεν εμπνέεται απλά από ένα μεσαιωνικό έπος του ευρωπαϊκού βορρά· αποτελεί αφ'εαυτής ένα καλλιτεχνικό έπος, που επιχειρεί την συνένωση των διαφορετικών μορφών του Ωραίου σε ένα ομοιογενές αισθητικό οικοδόμημα.
Ο ρομαντισμός στο απόγειό του υποδέχεται την αυγή του μοντερνισμού. Η απόλυτη ενσάρκωση του πνευματικού γίνεται με έναν τρόπο μουσικά ηδονικό, που αφυπνίζει, προβληματίζει και ακαταμάχητα γοητεύει. Οι συγκρούσεις θεών και ηρώων συνιστούν αναπόφευκτη πορεία προς το υπερβατικό.
Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, με την σύμπραξη καταξιωμένων λυρικών τραγουδιστών και τον αρχιμουσικό Βασίλη Χριστόπουλο στο πόντιουμ, τολμά να αναμετρηθεί με χαρακτηριστικές στιγμές των μουσικών δραμάτων του «Δαχτυλιδιού» καλώντας μας ως συνοδοιπόρους σε ένα ταξίδι που καταλήγει, όπως και το έπος του Βάγκνερ, στην μόνη αλήθεια: την Αγάπη, ως μουσικό μοτίβο και ως υπέρτατη ουσία της Ύπαρξης.
Το βλέμμα που αποστρέφεται τον θάνατο - Αφιέρωμα στο έτος Μάλερ
Η τελευταία ολοκληρωμένη συμφωνία του Μάλερ συνιστά μία απόπειρα συμφιλίωσης με το επερχόμενο τέλος, την «μετα-γραφή» μίας εσωτερικής σιγής, που αποκλείει τις τετριμμένες εικόνες και τους ήχους του κόσμου, στρεφόμενη στις ρίζες του βιωμένου. Ο καθημερινός, ανυποψίαστος βηματισμός της ζωής αποδεικνύεται ανώφελος και η συνάντηση με την ειμαρμένη απαιτεί μία νέα ματιά, που έχει αναχθεί πέραν του φόβου.
Ο Μάλερ με την Ενάτη αποχαιρετά έναν κόσμο σε παρακμή, τόσο απρόσμενα όμοιο με τον δικό μας, έχοντας αντλήσει από την κρίση της μεταβατικής εποχής του μεγαλείο και αυθεντικότητα. Την ίδια ώρα που μας παραλύει με την σαρωτική δύναμη της μουσικής του, μας αποδεικνύει πως το κάνει για να μας μεταφέρει τελικά σε μία παραδείσια κατάσταση Ελπίδας.
Νικητής του πρώτου διαγωνισμού διεύθυνσης ορχήστρας «Δημήτρης Μητρόπουλος» της Νέας Υόρκης (1971), ο κορυφαίος Γάλλος μαέστρος Jacques Delacote υπόσχεται μία συναρπαστική ερμηνεία της συμφωνίας, αποκύημα της μακράς, θριαμβευτικής του σταδιοδρομίας και μουσικής εμπειρίας.
Προσδοκίες ανθίζουν… στους κήπους της Ισπανίας - Κύκλος «Νέοι Δημιουργοί και Αναδημιουργοί»
Ο κύκλος «Νέοι Δημιουργοί και Αναδημιουργοί» δίνει βήμα σε ανερχόμενους νέους Έλληνες συνθέτες και σολίστ, που παρουσιάζουν χαρακτηριστικά δείγματα της δημιουργικής και ερμηνευτικής δουλειάς τους αντίστοιχα. Με αταλάντευτη εμπιστοσύνη και ειλικρινή προσδοκία η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, στην εναρκτήρια συναυλία του κύκλου, παρουσιάζει ένα νέο συμφωνικό έργο του Κορνήλιου Σελαμσή, καθώς και τον πιανίστα Δημήτρη Παπαδημητρίου, ο οποίος αναμετράται με το θρυλικό Πρώτο Κοντσέρτο του Τσαϊκόφσκι.
Πλάι στα νεανικά αυτά «δείγματα γραφής» ο σημαίνων –και ιδιαίτερα γνωστός στο ελληνικό κοινό- αρχιμουσικός Άντζελο Καβαλλάρο διευθύνει δύο διάσημα συμφωνικά έργα εμπνευσμένα από το ιδιαίτερο εθνικό μουσικό ιδίωμα της Ισπανίας, που διαχρονικά γοήτευσε και ενέπνευσε μέγιστους συνθέτες εντός αλλά και εκτός της χώρας. Οι περήφανοι και νευρώδεις τελετουργικοί χοροί από τον «Μάγο Έρωτα» του ντε Φάγια (ανάμεσά τους και ο μοναδικός «Χορός της Φωτιάς») μαζί με το αγέρωχο «Ισπανικό Καπρίτσιο» του Ρίμσκυ-Κόρσακοφ μας μεταδίδουν μία πανδαισία ισπανικών μελωδιών και χρωμάτων.