7η Συναυλία της 69ης καλλιτεχνικής περιόδου

Η συναυλία θα ξεκινήσει με την Εισαγωγή από την όπερα «Μαγεμένος Αυλός» K.V. 620 του Wolfgang Amadeus Mozart. Η τόσο δημοφιλής αυτή όπερα γράφτηκε το 1791, χρονιά του θανάτου του Mozart, και η πρεμιέρα της δόθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου εκείνης της χρονιάς στο Freihaus Theater auf der Wieden της Βιέννης υπό τη διεύθυνση του συνθέτη. Η σύνθεσή της έλαβε χώρα κυρίως στο διάστημα μεταξύ Απριλίου και Ιουλίου 1791, με εξαίρεση την Εισαγωγή και το Εμβατήριο των Ιερέων της Β’ Πράξης, που ολοκληρώθηκαν στις 28 Σεπτεμβρίου, δηλαδή μόλις δύο μέρες πριν την πρεμιέρα. Η Εισαγωγή του “Μαγεμένου Αυλού” δεν προϊδεάζει τον ακροατή για τα μουσικά θέματα, τους χαρακτήρες ή την πλοκή του, δίνει ωστόσο ένα στίγμα μεγαλοπρέπειας, ως απόσταγμα του βαθύτερου πνεύματος του έργου.  
Στη συνέχεια θα εκτελεστεί το Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα αρ. 1 σε Ντο μείζονα, Hob.VIIa:1 του Joseph Haydn σε α’ εκτέλεση με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών. Και τα τρία σωζόμενα κοντσέρτα του Haydn για βιολί γράφτηκαν κατά τα πρώτα χρόνια της υπηρεσίας του συνθέτη στην αυλή του πρίγκιπα Esterhazy. Το συγκεκριμένο κοντσέρτο γράφτηκε και αφιερώθηκε στον Ιταλό βιρτουόζο του βιολιού Luigi Tomasini (1741 – 1808), ο οποίος είχε προσληφθεί στην αυλή των Esterhazy το 1757 σε ηλικία μόλις 16 ετών. Λαμβάνοντας υπόψη το γενικότερο ύφος, τη χρήση του μουσικού υλικού και τη μορφολογική δομή του κοντσέρτου, μπορεί κανείς να ισχυριστεί  δικαιολογημένα ότι αυτό κινείται στο μεταίχμιο μεταξύ του μπαρόκ και του κλασικισμού, στιλ τα οποία η ιδιοφυία του Haydn επιτυγχάνει να συνθέσει δημιουργικά. Σολίστ είναι ο διακεκριμένος Έλληνας βιολονίστας Σίμος Παπάνας.
Η συναυλία θα κλείσει με τη Συμφωνία αρ. 2 σε Ρε μείζονα, έργο 73 του Johannes Brahms. Ενώ για την ολοκλήρωση της Πρώτης Συμφωνίας ο Brahms χρειάστηκε περίπου εικοσιένα χρόνια, η Δεύτερη Συμφωνία, που γράφτηκε αμέσως μετά την Πρώτη, χρειάστηκε μόλις ένα καλοκαίρι για να ολοκληρωθεί και συγκεκριμένα εκείνο του 1877, το οποίο ο συνθέτης πέρασε στο ειδυλλιακό χωριό Portschach am Worthersee στην περιοχή της Καρινθίας (νότια Αυστρία). Σε αντίθεση με την Πρώτη, που χαρακτηρίζεται από μία βαριά δραματικότητα και στιβαρότητα, η Δεύτερη είναι ένα φωτεινό, ζεστό και αισιόδοξο έργο, που σε ένα βαθμό αποτυπώνει μουσικά τις φυσικές ομορφιές του  αυστριακού θέρετρου, στο οποίο και συνετέθη, με αποτέλεσμα να χαρακτηρισθεί από κάποιους και ως “η Ποιμενική του Brahms”.

by kostas_know

Συναυλία των κουιντέτων ξύλινων και χάλκινων πνευστών

Τα δύο οργανικά σύνολα, που αποτελούνται αντίστοιχα από εκλεκτούς μουσικούς των ξύλινων και χάλκινων πνευστών της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, έχουν το καθένα τη δική του αυτοτελή και πλούσια καλλιτεχνική δραστηριότητα συνεισφέροντας αποφασιστικά στον όχι και τόσο προβεβλημένο χώρο της μουσικής δωματίου για πνευστά. Με το πρόγραμμα της συγκεκριμένης συναυλίας, που περιλαμβάνει μία σειρά από εξαιρετικές και δεξιοτεχνικά απαιτητικές μεταγραφές γνωστών έργων, γίνεται μία απόπειρα να καταδειχθούν και να αναδειχθούν οι ποικίλες ηχοχρωματικές, εκφραστικές και πολυφωνικές δυνατότητες του κάθε συνδυασμού οργάνων. Ταυτόχρονα βέβαια το κοινό θα έχει την ευκαιρία να ακούσει συγκεντρωμένα γνωστά και ιδιαίτερα δημοφιλή έργα (ή αποσπάσματα έργων) από το χώρο της συμφωνικής μουσικής (Beethoven, Mozart και Faure), της όπερας (Bizet και Μποροντίν), της μουσικής μπαλέτου (Τσαϊκόφσκι) και του έντεχνου τραγουδιού (Gardel). Αξίζει να σημειωθεί ότι η συναυλία θα κλείσει με ένα έργο του διακεκριμένου Έλληνα συνθέτη Βασίλη Τενίδη, που γράφτηκε -με την παρούσα του μορφή- ειδικά για τις ανάγκες της συναυλίας και στο οποίο συμμετέχουν οι μουσικοί όλων των οργάνων, που απαρτίζουν τα δύο σύνολα. 

by kostas_know

Συναυλία με έργα Μπετόβεν και Μότσαρτ

Η συναυλία ξεκινά με τo Κοντσέρτο για κλαρινέτο και ορχήστρα σε Λα μείζονα, K.V. 622 του Wolfgang Amadeus Mozart. Για τον δεξιοτέχνη κλαρινετίστα Anton Stadler (1753 – 1812) ο Mozart έγραψε το Κοντσέρτο για κλαρινέτο το 1791. Η χρονιά αυτή, παρόλο που σημαδεύτηκε προς το τέλος της (5 Δεκεμβρίου) από τον τραγικό θάνατο του συνθέτη, ήταν γενικά μία χρονιά δημιουργίας, επιτυχίας και αισιοδοξίας για εκείνον. Το Κοντσέρτο, απαύγασμα συνθετικής ωριμότητας, αποτελεί αναμφισβήτητα ένα από τα κορυφαία κοντσέρτα του Mozart και φανερώνει μία βαθιά κατανόηση των ποικίλων δυνατοτήτων και ηχητικών ιδιαιτεροτήτων του οργάνου. Οι ηχοχρωματικές διαφοροποιήσεις στις διάφορες περιοχές του κλαρινέτου αξιοποιούνται από το συνθέτη για να αποδώσουν λεπτές διαφοροποιήσεις διαθέσεων. Επίσης η εγγενής ικανότητα του κλαρινέτου να καλύπτει μεγάλα διαστήματα γίνεται στα χέρια του Mozart φορέας μουσικής φρεσκάδας και ζωντάνιας, ενώ στο αργό, δεύτερο -και μάλλον διασημότερο- μέρος του έργου αναδεικνύεται με απαράμιλλη ομορφιά η μελωδικότητα του κλαρινέτου. Σολίστ είναι ο Ιταλός κλαρινετίστας Giampiero Sobrino.
Στη συνέχεια εκτελείται η Συμφωνία αρ. 3 σε Μι ύφεση μείζονα, έργο 55 «Ηρωική» του Ludwig van Beethoven. Η σύνθεσή της ξεκίνησε το καλοκαίρι του 1803 και ολοκληρώθηκε την άνοιξη του 1804. Το εξώφυλλο της χειρόγραφης παρτιτούρας έφερε το όνομα “Bonaparte” μέχρι τη στιγμή, που ο Beethoven πληροφορήθηκε από το μαθητή και βοηθό του Ferdinand Ries, ότι ο Ναπολέων είχε στεφθεί αυτοκράτορας της Γαλλίας (18 Μαΐου 1804). Η είδηση αυτή συνιστούσε παντελή διάψευση των προσδοκιών του από το Γάλλο ηγέτη και έτσι μέσα σε μία έκρηξη οργής έσκισε την αφιέρωση της συμφωνίας. Στη θέση της αργότερα αναγράφτηκε η φράση “Sinfonia eroica composta per festeggiare il sovvenire d’ un grand’uomo” (Ηρωική συμφωνία γραμμένη για να εορτάσει τη μνήμη ενός μεγάλου ανδρός), ενώ τελικά αποδέκτης της αφιέρωσης ήταν ο πρίγκιπας Franz Joseph von Lobkowitz. Η Ηρωική Συμφωνία είναι ένα έργο – σταθμός στη δημιουργική ζωή του Beethoven, αφού με αυτήν εγκαινιάζεται ουσιαστικά η μεσαία συνθετική περίοδος του Beethoven, συχνά αποκαλούμενη και αυτή “ηρωική” (1803 – 1812). Ο συνθέτης καινοτομεί ριζικά και από πολλές απόψεις, με αποτέλεσμα η Ηρωική να αποτελεί ταυτόχρονα και σταθμό στην ιστορία και εξέλιξη της συμφωνικής μουσικής στο σύνολό της.

by kostas_know

Αφιέρωμα στα 75 χρόνια του Θόδωρου Αντωνίου

Σε ένα αφιέρωμα στον Θόδωρο Αντωνίου, η Κρατική Ορχήστρα παρουσιάζει τα παρακάτω έργα του:

Celebration XIII, για χάλκινα και κρουστά (2008)

Το Celebration XIII γράφτηκε το 2008 για τους εκτελεστές των χάλκινων και των κρουστών της ΚΟΑ, για την ηχογράφηση έργων Ελλήνων συνθετών που επρόκειτο να κυκλοφορήσει σε CD.

Το κομμάτι είναι το δέκατο τρίτο, από μια σειρά δεκαπέντε έργων με τον ίδιο τίτλο. Τα Celebrations είναι κομμάτια για διαφορετικούς συνδυασμούς οργάνων και συνόλων, γραμμένα με σκοπό να γιορτάσουν πρόσωπα ή γεγονότα.

Το Celebration XIII, όπως και τα περισσότερα έργα μου,  είναι ένα δεξιοτεχνικό κομμάτι που παρουσιάζει μια πλούσια παλέτα των οργάνων, τεχνικών, ηχοχρωμάτων και δραματικών κλιμακώσεων. Το έργο, με ελεύθερη φόρμα, συνδυάζει «αντιφωνικά εφέ», χρωματικές παραλλαγές, ενεργητικά και παθητικά, δραματικά, γαλήνια, ελεύθερα, αυτοσχεδιαστικά ή και αυστηρά οργανωμένα μέρη. Αν και το έργο γράφτηκε αρχικά για τους μουσικούς της ΚΟΑ, είναι αφιερωμένο στους  εκτελεστές χάλκινων και κρουστών όλων των ηλικιών.
Διπλό Κοντσέρτο για όμποε, φαγκότο και ορχήστρα (2009)
Το Διπλό Κοντσέρτο για όμποε, φαγκότο και ορχήστρα είναι το έβδομο κατά σειρά διπλό κοντσέρτο μου. Ξεκινώντας από το Κοντσερτίνο για Πιάνο και Κρουστά (1962), στη συνέχεια τα Events (Γεγονότα) Ι (1967) για Βιολί και Πιάνο, το Διπλό Κοντσέρτο για Κρουστά (1977), το Κοντσέρτο για Άρπα, Μαρίμπα και Ορχήστρα (1995), το Κοντσέρτο για 2 Πιάνα (1998) και το Κοντσέρτο για 2 Βιολιά και Ορχήστρα (2003). 
Η ιδέα για το Διπλό Κοντσέρτο Όμποε, Φαγκότο και Ορχήστρα ξεκίνησε πριν από μερικά χρόνια  όταν οι αδελφοί Οικονόμου, Γιάννης και Αλέξανδρος, ήταν μέλη της Συμφωνικής Ορχήστρας του Δήμου Αθηναίων και συμπτωματικά ένας άλλος Οικονόμου, ο Μιχάλης Οικονόμου, ήταν και εξακολουθεί να είναι μαέστρος της Ορχήστρας. Με ιδιαίτερη χαρά μπορούμε να πραγματοποιήσουμε στην αποψινή συναυλία την πρεμιέρα του έργου με τους τρείς αυτούς θαυμάσιους εκτελεστές.  
Το Διπλό Κοντσέρτο αποτελείται από δύο μέρη τα οποία συνδέονται με ένα Ιντερλούδιο. Το πρώτο μέρος έχει αφηγηματικό χαρακτήρα προσπαθώντας να προβάλλει το μελωδικό και ελεγειακό χαρακτήρα των σόλο οργάνων. 
Το Ιντερλούδιο είναι ένα σύντομο κομμάτι που βασίζεται σε υλικό από μια μουσική, που είχα γράψει για ένα σήριαλ στην τηλεόραση, τους  Αγνοημένους σε σκηνοθεσία του Γιώργου Μιχαηλίδη και έχει καθαρά χαρακτήρα μουσικής δωματίου. Το τελευταίο μέρος, πέρα από τον αφηγηματικό χαρακτήρα που χαρακτηρίζει όλο το έργο, έχει ρυθμικό χαρακτήρα, συνδυάζει γρήγορα περάσματα και ασύμμετρα μέτρα και εκθέτει τις δεξιοτεχνικές ικανότητες των οργάνων.
“Προμηθέας”, Καντάτα για Βαρύτονο, αφηγητή, μικτή χορωδία και ορχήστρα (1983)
Ο Προμηθέας γράφτηκε το 1983, κατόπιν παραγγελίας του Φεστιβάλ Αθηνών (θέμα του Φεστιβάλ Αθηνών ήταν η «Προμηθεϊκή Ιδέα»). Το κείμενο της Καντάτας είναι από τον «Προμηθέα» του Αισχύλου. Ο Βαρύτονος και η Χορωδία τραγουδούν τα κείμενα στο πρωτότυπο (αρχαία ελληνικά).  Ο χαρακτήρας γενικά της μουσικής είναι επηρεασμένος από τη Βυζαντινή μουσική, ειδικά στις μελωδικές νότες που υποτονθορίζονται και κρατούνται. Το έργο είναι αφιερωμένο στον μεγάλο Έλληνα ηθοποιό Μάνο Κατράκη, (που γιόρταζε τότε τα 50 χρόνια του στη σκηνή) και στον Αλέξη Μινωτή. Η μουσική ποτέ δεν υπογραμμίζει τις λέξεις ή τις φράσεις. Ήθελα η μουσική να δημιουργήσει μόνο τη «διάσταση», τη «δραματική ατμόσφαιρα» σαν «κατάλληλο περιβάλλον» για το κείμενο. Ο Προμηθέας θα πρέπει να θεωρηθεί ένα δραματικό έργο και περιλαμβάνει πολλές από τις ιδέες και τις εμπειρίες μου από τη δουλειά μου στο θέατρο.
Η Χορωδία παίζει κρουστά, μιμείται πουλιά και λειτουργεί σαν το χορό μιας αρχαίας τραγωδίας. Το κείμενο του αφηγητή (από τον Προμηθέα του Αισχύλου) μεταφράστηκε από τον Τάσο Ρούσο.
Κοντσέρτο για κρουστά και Ορχήστρα (2007)
Το Κοντσέρτο για Κρουστά και Ορχήστρα γράφτηκε το 2007 για τον νεαρό βιρτουόζο κρουστών Θόδωρο Μιλκόβ. Αποτελείται από δύο μέρη και δανείζεται υλικό από προηγούμενό μου έργο, το Cadenza για σόλο Μαρίμπα. Όπως είναι επόμενο, το Κοντσέρτο αυτό θέλει να προβάλει τόσο τις δεξιοτεχνικές, ρυθμικές, όσο και τις ηχοχρωματικές δυνατότητες των κρουστών οργάνων. Τα κρουστά, για τα οποία έχω γράψει πολλά έργα, είναι τα «όργανα του 20ου αιώνα». Τόσο στην Ελλάδα όσο και σε όλο τον κόσμο, έχουν μια πολύ έντονη παρουσία σε ποικιλία αλλά και σε δεξιοτεχνικές εξελίξεις και αποτελούν συχνό «μέσο» της σύγχρονης δημιουργίας.

by kostas_know

Γη και Θάλασσα

Ο προαιώνιος φόβος του ανθρώπου για το απρόβλεπτο μέλλον και η τελετουργία της χρησμοδότησης αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για τον συνθέτη Γιώργο Κουρουπό. Το έργο Φωνή Δρυός δεν στοχεύει στη ρεαλιστική απόδοση της χρησμοδότησης, αλλά κυρίως επιζητεί να εκφράσει το δέος που αισθάνεται ο άνθρωπος συνειδητοποιώντας το πεπερασμένο της φύσης του και το εφήμερο της ζωής. Μαζί με τη Φωνή Δρυός παρουσιάζεται, για πρώτη φορά ως αυτόνομο έργο, η μουσική που συνέθεσε ο Γιώργος Κουρουπός για το μπαλέτο του John Neumeir Οδύσσεια, που παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (1995), στην Κρατική Όπερα του Αμβούργου (1995-96), στο Royal Theater της Κοπεγχάγης (2002) κ.α. (συμπαραγωγή του Μεγάρου με την Κρατική Όπερα του Αμβούργου).

by kostas_know

Συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στον Φιλολογικό Σύλλογο "Παρνασσός"

Η συναυλία θα ξεκινήσει με την Εισαγωγή από την όπερα «Il signor Bruschino» του Gioacchino Rossini. Η μονόπρακτη αυτή φάρσα, που αποτελεί την ένατη κατά σειρά όπερα του συνθέτη, ανέβηκε για πρώτη φορά στη Βενετία στις 27 Ιανουαρίου 1813 αλλά το έργο αποσύρθηκε αμέσως λόγω της παταγώδους του αποτυχίας. Το έργο δεν ξαναπαίχτηκε ποτέ κατά τη διάρκεια της «ενεργούς» δράσης του Rossini. Η εισαγωγή είναι ουσιαστικά το μόνο τμήμα του έργου, που έχει διατηρήσει μία θέση στο συμφωνικό ρεπερτόριο. Χαρακτηρίζεται από έντονο χιούμορ και πνευματώδη διάθεση, αν και σε ορισμένα σημεία η μουσική γίνεται αρκετά συναισθηματική. Σε δύο σημεία της εισαγωγής ο Rossini κάνει χρήση ενός ιδιαίτερου –και προκλητικού για τα δεδομένα της εποχής του- ηχητικού εφέ, ζητώντας από τους μουσικούς στα δεύτερα βιολιά να «χτυπήσουν» ένα ρυθμό με τα δοξάρια στα αναλόγιά τους. Ίσως γι’ αυτό και να έγραψε με αυτοσαρκαστική διάθεση στο τέλος της εισαγωγής τη φράση «Dio ti salvi l’ anima» («Ο Θεός ας σώζει την ψυχή σου»).
Στη συνέχεια θα εκτελεστούν οι Παραλλαγές πάνω σε ένα θέμα ροκοκό, έργο 33, για βιολοντσέλο και ορχήστρα του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι. Αποτίνοντας φόρο τιμής στο Mozart ο Τσαϊκόφσκι έγραψε μία σειρά οκτώ παραλλαγών για βιολοντσέλο και ορχήστρα πάνω σε ένα θέμα, που αποτελεί κλασικότροπη επεξεργασία μίας λαϊκής μελωδίας. Το έργο γράφτηκε το 1877 για τον γερμανικής καταγωγής διάσημο βιρτουόζο του βιολοντσέλου της εποχής, Wilhelm Fitzenhagen, και αφιερώθηκε σε αυτόν, ο οποίος μάλιστα έκανε και την πρώτη του εκτέλεση στις 30 Νοεμβρίου εκείνης της χρονιάς στη Μόσχα υπό τη διεύθυνση του Νικολάι Ρουμπινστάιν. Την επόμενή χρονιά ωστόσο, ο Fitzenhagen προέβη σε εκτεταμένες παρεμβάσεις στη δομή του έργου, που αρχικά δυσαρέστησαν έντονα το συνθέτη, αν και μερικά χρόνια αργότερα (1889) εκείνος έδωσε –με μεγάλη απροθυμία- τη συγκατάθεσή του για την έκδοση της εκδοχής του Fitzenhagen. Σολίστ είναι η διακεκριμένη βιολοντσελίστρια από την Κορέα Meehae Ryo.
Η συναυλία θα κλείσει με τη Συμφωνία αρ. 45 σε φα δίεση ελάσσονα «του Αποχαιρετισμού» του Franz Joseph Haydn. Η Συμφωνία γράφτηκε το 1772 για τον πρίγκιπα Nikolaus Esterhazy, στην υπηρεσία του οποίου εργαζόταν τότε ο Haydn. Ανήκει στα έργα εκείνα του Haydn, τα οποία φέρουν έντονη τη σφραγίδα μίας ιδιαίτερης δραματικότητας, χαρακτηριστικής του κινήματος «Sturm und Drang» («Καταιγίδα και Ορμή») της εποχής. Αυτό αποδεικνύει άλλωστε και η επιλογή ελάσσονας τονικότητας, γεγονός ασυνήθιστο για τα τότε δεδομένα. Η Συμφωνία παραμένει διαχρονικά μία από τις πλέον δημοφιλείς του συνθέτη της. Το προσωνύμιο «του Αποχαιρετισμού» οφείλεται στο τελευταίο μέρος της συμφωνίας, η σύλληψη του οποίου ανάγεται στο ακόλουθο γεγονός: Οι μουσικοί της ορχήστρας του πρίγκιπα, υποχρεωμένοι να τον ακολουθούν στο θερινό του ανάκτορο, βρέθηκαν μακριά από τις οικογένειές τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα του αναμενόμενου. Όταν ζήτησαν από τον μαέστρο τους Haydn να μεσολαβήσει στον πρίγκιπα για να τους αποδεσμεύσει, ο συνθέτης προτίμησε να εκφράσει το αίτημα με μουσικό τρόπο και έτσι, στο φινάλε της συμφωνίας, σταδιακά οι μουσικοί αποχωρούν από τα αναλόγιά τους, εωσότου μείνουν μόλις δύο βιολιά. Ο πρίγκιπας πάντως έλαβε το μήνυμα και έτσι οι μουσικοί μπόρεσαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους.

by kostas_know

Πέντε νέοι σολίστ

Η συναυλία θα ξεκινήσει με το Andante spianato και Μεγάλη Πολωνέζα για πιάνο και ορχήστρα, έργο 22 του Frederic Chopin. Αν και ο πολωνικής καταγωγής χορός της “πολωνέζας” ενέπνευσε αρκετούς συνθέτες πριν αλλά και μετά τον Chopin, εκείνος ήταν που συνέδεσε άρρηκτα το όνομά του με το είδος αυτό, αφού καθ’ όλη τη διάρκεια της δημιουργικής του ζωής ο χορός αυτός της πατρίδας του έδινε συχνά το έναυσμα για τη σύνθεση ομώνυμων έργων, εξαιρετικής λεπτότητας, ομορφιάς και ζωντανής χορευτικής διάθεσης. Η Μεγάλη Πολωνέζα σε Μι ύφεση μείζονα για πιάνο και ορχήστρα είναι ένα νεανικό έργο του Chopin, που γράφτηκε στο διάστημα μεταξύ Σεπτεμβρίου 1830 και Ιουλίου 1831. Το 1834 ο συνθέτης επέστρεψε στο έργο συμπληρώνοντάς το με ένα εισαγωγικό μέρος για σόλο πιάνο, το Andante spianato. Σολίστ είναι η πιανίστα Νεφέλη Μούσουρα.
Στη συνέχεια θα εκτελεστεί το Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα, έργο 14 του Samuel Barber. Ο μεγιστάνας της βιομηχανίας σαπουνιών Samuel Fels, ο οποίος είχε υιοθετήσει τον ταλαντούχο νεαρό βιολονίστα Iso Briselli, παρήγγειλε το 1939 στον Barber να γράψει ένα κοντσέρτο για βιολί για το γιο του. Έτσι προέκυψε το Κοντσέρτο αυτό, η επίσημη πρώτη εκτέλεση του οποίου δόθηκε το Φεβρουάριο του 1941 από το διακεκριμένο Αμερικανό βιολονίστα Albert Spalding και με την Ορχήστρα της Φιλαδέλφειας υπό τη διεύθυνση του Eugene Ormandy. Έκτοτε το Κοντσέρτο του Barber καθιερώθηκε δίκαια ως το σημαντικότερο αμερικανικό κοντσέρτο για βιολί. Σολίστ είναι ο βιολονίστας Λεωνίδας Κιοσές.
Κατόπιν ακολουθεί το Κοντσέρτο «του Αρανχουέθ» για κιθάρα και ορχήστρα του Joaquin Rodrigo. Η τύφλωση του Ισπανού Joaquin Rodrigo από διφθερίτιδα σε ηλικία μόλις τριών ετών αποτέλεσε καταλυτικό παράγοντα στη μετέπειτα ενασχόλησή του με τη μουσική. Ο τίτλος του έργου αναφέρεται στο ανάκτορο του Αρανχουέθ στις όχθες του ποταμού Τάγου κοντά στη Μαδρίτη. Από μουσικής άποψης ο Rodrigo έμεινε πιστός στις ισπανικές του ρίζες. Έχοντας από τη φύση του μία αξιοσημείωτη μελωδική επινοητικότητα δεν συμπορεύτηκε με την πρωτοπορία της εποχής του αλλά υιοθέτησε ένα ιδίωμα “νέο-παραδοσιακό”, όπως ο ίδιος το χαρακτήριζε. Σολίστ είναι ο κιθαρίστας Ιωάννης Ανδρόνογλου.
Η συναυλία θα συνεχιστεί με τους Χορούς (Danse sacree et danse profane) για άρπα και ορχήστρα εγχόρδων του Claude Debussy. Το 1897 ο μουσικός οίκος κατασκευής πιάνων και αρπών “Pleyel” επινόησε ένα νέο τύπο άρπας, με χορδές για κάθε ημιτόνιο, και την ονόμασε “χρωματική” άρπα. Στο πλαίσιο προώθησής της ο Pleyel παρήγγειλε το 1903 στον Debussy να συνθέσει ένα έργο για αυτή, που θα αναδείκνυε τις δυνατότητές της. Ο συνθέτης ανταποκρίθηκε στο αίτημα με τους δύο Χορούς, που παρά το γεγονός ότι η χρωματική άρπα σύντομα παραγκωνίστηκε, κατόρθωσαν να παραμείνουν στο ρεπερτόριο της άρπας, αφού –πέραν της αδιαμφισβήτητης μουσικής τους αξίας- μπορούν κάλλιστα να παιχτούν και από την καθιερωμένη άρπα με πεντάλ. Σολίστ είναι η αρπίστα Αναστασία Μακροπούλου.
Τέλος, η συναυλία θα κλείσει με τη Γαλάζια Ραψωδία για πιάνο και ορχήστρα του George Gershwin. Η έμπνευση των βασικών θεμάτων και της γενικής μορφής του έργου έγινε κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του νεαρού τότε συνθέτη προς τη Βοστόνη με τρένο. Ο αρχικός τίτλος του έργου ήταν “Αμερικάνικη Ραψωδία” αλλά άλλαξε μετά από πρόταση του αδελφού του συνθέτη, Ira Gershwin. Το γοητευτικότατο αυτό έργο, που υφολογικά συνδυάζει το ιδίωμα της τζαζ με τη συμφωνική μουσική, αποτελεί –παρά τις όποιες δομικές του ατέλειες- σταθμό στην ιστορία της αμερικανικής μουσικής. Σολίστ είναι ο πιανίστας Δημήτρης Μαρίνος.

by kostas_know

Αφιέρωμα στη Μουσική και στους Μουσικούς του Αζερμπαϊτζάν

Η μουσική του Αζερμπαϊτζάν είναι ένα αναπόσπαστο τμήμα της μουσικής κουλτούρας της Μέσης Ανατολής, εξελισσόμενη παράλληλα μέσα στην καρδιά της πορείας της ευρωπαϊκής και ρώσικης μουσικής. Στα τέλη του 19ου αιώνα ιδρύθηκαν στο Μπακού συμφωνική ορχήστρα, ιδιωτικά συγκροτήματα όπερας και μουσικοί σύλλογοι. Στις αρχές του 20ού αιώνα, ο Uzeyir Hajibeyov, κορυφαίος Αζέρος συνθέτης, έγραψε τη μουσική για την πρώτη αζερική μουσική κωμωδία “Arshyn Mal Alan” (“Ο γυρολόγος υφασμάτων”), και έκτοτε έχει ανέβει σε 120 θέατρα σε όλο τον κόσμο.

Οι επόμενες δεκαετίες σφραγίστηκαν από την εξέλιξη νέων και ποικίλων μουσικών ειδών στο Αζερμπαϊτζάν – λαϊκές ρομάντσες, συμφωνικά mugham, όπερα και μουσική δωματίου, μπαλέτα, μουσική τζαζ και pop. Αζέροι συνθέτες, μουσικοί εκτελεστές και τραγουδιστές βρέθηκαν στο διεθνές προσκήνιο ενώ η αζερική μουσική διατήρησε τη μοναδικότητά της εκφράζοντας τη σύνθεση της μοναδικής Ανατολικής πολιτισμικής παράδοσης με τη Δυτική κλασική παράδοση και τις σύγχρονες μουσικές τάσεις.

by kostas_know

Γκαετάνο Ντονιτσέτι, Λουτσία ντι Λαμμερμούρ

Δεκαπέντε χρόνια έχουν περάσει από την τελευταία φορά που παρουσιάστηκε η Λουτσία ντι Λαμμερμούρ στην Αθήνα (2002, Μέγαρο Μουσικής). Τιμώντας την «αιώνια ντίβα», ένα επίλεκτο καστ ελλήνων ερμηνευτών και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών υπό τη διεύθυνση του Λουκά Καρυτινού επιχειρούν μια νέα ανάγνωση της Λουτσία ντι Λαμμερμούρ, μιας από τις πιο απαιτητικές – φωνητικά και ερμηνευτικά – όπερες του μπελκάντο.

Λιμπρέτο: Salvatore Cammarano
Βασισμένο στο μυθιστόρημα του Sir Walter Scott The Bride of Lammermoor

Σε συναυλιακή μορφή
Με ελληνικούς υπέρτιτλους

Καλλιτεχνική επίβλεψη: Άρης Χριστοφέλλης
Μουσική προετοιμασία: Θανάσης Αποστολόπουλος

Χορωδία Δήμου Αθηναίων
Διεύθυνση: Σταύρος Μπερής 
Χορωδία της ΕΡΤ 
Διεύθυνση: Δημήτρης Κτιστάκης

Κρατική Ορχήστρα Αθηνών
Μουσική διεύθυνση: Λουκάς Καρυτινός

by kostas_know

Γκαλά Όπερας - Από την Κάρμεν στην Τραβιάτα

Η Κοινωφελής Επιχείρηση Πολλαπλής Ανάπτυξης Δήμου Βέροιας και ο σύλλογος «οι Φιλοι της Μουσικής» με τη συνδρομή της ΙΖ’ ΕΠΚΑ, φιλοξενούν την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στο Μουσείο Αιγών της Βεργίνας.

by kostas_know